Ekipo elektrikoak eta elektronikoak

BRomoX

SUGAR-ATZERATZAILE BROMATUAK DITUZTEN PLASTIKOAK BEREIZTEA APARATU ELEKTRIKO ETA ELEKTRONIKOEN HONDAKINETAN

TRESNA ELEKTRIKO ETA ELEKTRONIKOEN HONDAKINEI BURUZKO 2012/19/EB Zuzentarauak eta 110/2015 Errege Dekretuak helburu dute material sugar-atzeratzaile bromatuak (BFR, Brominated Flame Retardant) dituzten plastikoak identifikatu eta bereiztea, zeinak zirkuitu inprimatuetan, plastikozko karkasetan edo konektore eta kableetan egoten diren. Bestalde, Kutsatzaile Organiko Iraunkorren (KOI) Zuzentarauak behartu egiten du BFR duten plastikoak bereiztera, bereziki PBDEak, aparatu elektriko eta elektronikoen hondakinetako materialak eta osagaiak birziklatzeko. 500 ppm-tik gorako PBDE edukia duen materiala (Br % 0,1 >) arriskutsutzat jotzen da (2011/65/ EB Zuzentaraua edo RoHS 2 Zuzentaraua), eta beheranzko joera du: zuzentarau hori berrikuspen-prozesuan dago (COM (2021) 656, 2021eko urria), eta PBDE murrizketa handiagoa proposatzen du, 200 ppm-raino. Muga horiek zein etorkizunekoak betetzeko, teknologia berriak behar dira plastikoaren zatiketa balioztatzeko, oso zaila izango baita bereizketa hori ohiko tratamenduekin egitea. X izpien bidezko sentsoreen teknologia gero eta hedatuago dago zeregin horretarako, emaitza onenak bermatzen baititu, materialak dentsitate atomikoaren arabera bereizten dituelako.

ZABOR RECYCLING Grupo OTUAko enpresa bat da, eta aditua da kobre eta aluminio edukia duten kable eta osagai elektriko eta elektronikoak birziklatzen. BRomoX garatzeko INATEC fundazioaren eta GAIKER teknologia-zentroaren laguntza izan du.

ZABOR RECYCLING
HELBURUAK
  • Plastiko bromatuak identifikatzeko eta bereizteko sistema bat ezartzea, zeina baliagarria izango den deskontaminatzeko prozesuaren zati gisa aparatu elektriko eta elektronikoen bizitza baliagarriaren amaieran.
  • BFR edukia duten plastiko zatien % 97 berreskuratzea, eta BFR ez duten zatietatik bereiztea, polimeroen merkatuan balioa gehitzeko.
  • EAEko lehenengo instalazioa sortzea aparatu elektriko eta elektronikoen hondakinetatik datozen plastikoetan BFR edukia murrizteko.
EMAITZAK
  • Aparatu elektriko eta elektronikoen hondakinen plastiko zatien azterketa sakona egin da, eta hondakin polimeriko kopuru nahikoa lagindu eta karakterizatu da (erreferentziazko laginak eta benetakoak), proposatutako teknologiarekin erabiltzeko, sortutako hondakin-fluxuekin eta errealekin.
  • XRS (X-Ray Sorter) teknologia bideragarria da tratamendu-ildo bat xedatzeko, zeina gai den % 0,1etik beherako bromo-edukia duten hondakinen zati polimerikoa lortzeko. Horrela, hondakinak arriskutsua izateari uzten dio.
  • XRS teknologia zuzen kalibratu da plastikomoldeetan bromo-osagaiak identifikatzeko.
  • Urteko 8400 tona CO2 aurreztu dira, prozesuak dakarren materialen berreskurapenari esker.
  • XRS teknologiaren bidez polimero bromatuak bereizteko prozesua ezarri da aparatu elektriko eta elektronikoen hondakinak deskontaminatzeko. BRomoX enpresan egindako lanak oinarri gisa balio izan du ZABOR Recycling enpresaren baimena lortzeko sugar-atzeratzaile bromatuen edukia duten plastiko zatiak tratatzeko (Eusko Jaurlaritzak 2020an onartutako baimena).
  • Konpainiaren merkatu-kuota % 5 handitu da.
ONDORIOAK
  • Orain, BRomoXek tratamendu-eskema bideragarri bat diseinatuko du, egungo legediak eskatzen dituen helburuak betetzeko. Prestatzen ari da aparatu elektriko eta elektronikoen hondakinetan eta erabileraz kanpoko ibilgailuetan dauden plastiko birziklatuen BFR edukiaren arloan, non ikerketa bat egiten ari den teknikarik onenak bilatzeko plastikoen zati bromatuak bereizteko. BRomoX tratamendua tratamendu global baten parte izango da, zeinak aukera emango duen egungo artearen egoeratik harago joateko, aparatu elektriko eta elektronikoen hondakinetan eta erabileraz kanpoko ibilgailuetan dauden plastiko-errefusak birziklatzeko eta, horrela, horiek isurtzea saihesteko.
  • Jardunbide berrien azken helburua izango da berreskuratutako materialen zikloa ixtea: materiala plastiko-familia bateragarrietan bereiztuko da frogatu ahal izateko lehengai gisa erabil daitekeela aparatu elektriko eta elektronikoetarako pieza berriak fabrikatzeko, eta baita beste pieza mota batzuk fabrikatzeko ere, zeinak beste kontsumosektore batzuetan aplika daitezkeen.

INGURUMENEKOA

TEKNIKOA

EKONOMIKOA

KOMERTZIALA

MERKATUAN

KOLABORATZAILEAK