Elikagaigintza

Ihobe Eusko Jaurlaritza

EUSKOPEF

ELIKAGAIEN INGURUMEN-AZTARNA KALKULATZEKO PROZEDURA BERRIA

EBko elikagaien eta edarien balio-katea honako alderdi hauen erantzulea da: berotegi-efektuko gasen emisioen % 17, baliabide materialen erabileraren % 28, lurreko biodibertsitatearen galeraren % 60, lurzoru degradatuen % 33 eta akuifero-baliabideen % 20ren gainustiapena. Elikadura-sistema da ingurumen- eta gizarte-inpaktu horien kausa eta biktima, eta, beraz, beharrezkoa da elikagaiak ekoizteko eta kontsumitzeko ohiturak aldatzea. Europako Batzordeak produktu, zerbitzu eta enpresen ingurumen-portaera neurtzeko eta komunikatzeko metodo komun bat definitu zuen 2013an, bizi-ziklo osoko ingurumen-inpaktuaren ebaluazio zehatuaren bidez: produktuaren ingurumen-aztarna (PEF-Product Environmental Footprint) deitzen da, eta merkatuan ez dago hura kalkulatzeko eta baliozkotzeko tresnarik.

AZTI, zeina EUSKOPEF proiektuaren buru baita, itsas ingurunean eta elikaduran espezializatutako zentro teknologikoa da; proiektu horretan, aurreko ELIKAPEF proiektuaren ondorio eta jarraipen gisa, EROSKI banaketa-katea, INGENET software-ingeniaritza eta BOGA artisau-garagardo marka aritu dira elkarlanean.

AZTI
HELBURUAK
  • Elikagaien ekoizpenaren ingurumen-inpaktua murriztea, eta, horretarako, elikagaien ingurumen-aztarnaren kalkulu estandarizatua ematea, Europako Batzordearen jarraibideen arabera (COM/2013/0196 azkena).
  • Kontsumitzaileen jokabide arduratsua sustatzea produktuen ingurumen-informazioko sistema baten bidez, erosketak egitean hartzen dituzten erabakien ingurumen-ondorioak modu eraginkorrean ezagutu ditzaten.
  • Elikaduraren sektoreko ETEei ekoizpen jasangarrirako gakoak ematea.
EMAITZAK
  • Elikagaien ingurumen-aztarna kalkulatzen duen tresna berritzaile bat eta banaketa-kateek erabiltzeko tresna bat garatzea. Tresna horrek informazioa kudeatzea errazten du PEFa kalkulatzeko eta produktuak eta enpresa hornitzaileak alderatzeko, ingurumen-irizpideetan oinarrituta.
  • Tresna baliozkotzea, Pilsen garagardo-erreferentzia baten PEFaren kalkuluaren bidez (aitzindaria estatu mailan).
  • Erosketa jasangarriaren gida bat garatzea, kontsumitzaileei elikagai-produktuen hautaketa arduratsua errazteko.
  • Erosketa arduratsuaren gida bat garatzea elikagaiak hornitzen dituzten enpresentzat.
ONDORIOAK
  • Tresna BOGA enpresarekin eta EUROSKA banatzailearekin baliozkotu da. Dena den, EUSKOPEFen izaera berritzailea dela eta, Europako Batzordearen PEF metodologia eta aldi berean proiektua aldi berean gauzatu dira, eta, hortaz, proiektua amaitzean, tresnan txertatu gabeko alderdi batzuk zeuden oraindik ere.
  • EUSKOPEFek proiektuaren partzuergoa finkatu du. AZTI eta INGENET, zeinak kalkulu-tresnaren jabeak baitira, merkaturatzearen erantzule izango dira, eta EROSKIk erabilera- eta gozamen-onurak izango ditu. Kontsumitzailearen erosketa arduratsuaren gida EROSKIk argitaratu eta zabaldu du (https://comprasostenible.consumer.es/); AZTI, berriz, enpresa hornitzaileen erosketa arduratsuaren gida argitaratzeaz eta haren orrialdeetan zabaltzeaz arduratuko da.

INGURUMENEKOA

TEKNIKOA

EKONOMIKOA

KOMERTZIALA

MERKATUAN

KOLABORATZAILEAK